Na Wydziale Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej prowadzone są badania, które mogą pomóc w utylizacji styropianu. Chodzi o larwy mącznika.
Mącznik młynarek to chrząszcz z rodziny czarnuchowatych, który występuje na przykład w źle utrzymanych magazynach zboża, ale także pod korą drzew i w gniazdach ptaków. Larwy mącznika mają wielkość ok. 30 mm, są hodowane jako pokarm dla wielu gatunków jaszczurek i drapieżnych bezkręgowców, a także wykorzystywane przez wędkarzy jako przynęta. Owady te żywią się produktami zbożowymi m.in. mąką, otrębami i sucharami, ale są w stanie zjeść również drewno oraz, co pokazały ostatnie badania, produkty polistyrenowe.
Studenci wrocławskiej politechniki chcą zbadać, jak larwy mącznika wpływają na biodegradację polistyrenu (styropianu). Wychodzą oni naprzeciw ostatnim trendom w badaniach światowych. Do niedawna bowiem nikt nie interesował się tym tematem.
Pierwszym etapem jest sprawdzenie, jak larwy mącznika radzą sobie z różnymi formami przetworzonego polistyrenu – od typowo budowlanego, który jest wykorzystywany np. do ocieplania budynków, przez opakowania służące do przenoszenia żywności, polichlorek winylu (stosowany m.in. do produkcji wykładzin), aż po polilaktyd, który stosowany jest w implantach dentystycznych czy niciach chirurgicznych.
Eksperyment młodych wrocławskich badaczy potrwa przynajmniej przez cztery tygodnie. Larwy będą regularnie ważone i liczone, ponieważ dochodzi wśród nich do kanibalizmu, gdy styropianu jest zbyt mało. W badaniu wykorzstuje się larwy jak najmłodsze. Dzięki temu można na bieżąco obserwować rozwój owadów.
Pierwsze zebrane wyniki pokazują ubytek masy mączników, które żywiły się różnymi formami polistyrenu. Oznaczono też zawartość białek, tłuszczów i cukrów w poszczególnych larwach, żeby poznać przyswajalność tego materiału. Okazało się, że larwy karmione mąką i mające dostęp do wody mają w sobie dużo więcej tych związków niż te karmione polistyrenem. Tworzywa sztuczne nie są więc dla nich optymalnym pokarmem, ale mimo to żywiąc się nim, są one w stanie przetrwać – tłumaczy Magdalena Bożek.
Kolejnym etapem badań będzie próba wyizolowania bakterii z jelit larw mącznika, dzięki którym owady mogą trawić polistyren. Wiadomo, że bakterie te są w stanie rozłożyć polimery, naukowcom z Chin udało się już określić ich rodzaje, jednak nie wyizolowano ich.
Młodzi uczeni chcą dokładnie poznać te bakterie. Niewykluczone, że będzie możliwe wykorzystanie ich na szerszą skalę w przemyśle, a konkretniej – w biogegradacji tworzyw sztucznych. Niezbędne będzie jednak przeprowadzenie dalszych badań i poszerzenie podstawy źródłowej, oraz dokładne przebadanie wyników eksperymentu.
Mączniki okazują się więc znakomitym materiałem do badań – są bardzo wytrzymałe, ich hodowla jest łatwa i tania. Dodatkowo owady te nadają się do jedzenia przez ludzi i co więcej w przyszłości mogą rozwiązać problem braku żywności na świecie.
– Larwy mącznika nazywane bywają tzw. superfoods, bo zawierają w sobie bardzo dużo białka i aminokwasów, dlatego z powodzeniem mogły rozwiązać problem głodu w wielu krajach. Otwiera to także nowe kierunki do badań, np. sprawdzenie w jaki sposób kumulują się w nich różne toksyczne związki i czy mogą być one w jakimś stopniu szkodliwe dla człowieka – mówi doktorant.
Badania nad larwami mącznika prowadzone są od lipca, a w ostatnim czasie do projektu dołączyli naukowcy z Wrocławskiego Uniwersytetu Przyrodniczego.
Źródło: Politechnika Wrocławska
