„Władysław Anders był nieprzeciętnym dowódcą, strategiem, wojskowym”, „Był dowódcą II Korpusu Polskiego, Armii Polskiej w ZSRR”, „Wybawca Polaków z piekielnych czeluści Związku Sowieckiego” – tak o nim teraz się mówi.
11 sierpnia 1892 roku urodził się generał Władysław Anders, legendarny dowódca II Korpusu Polskiego. Był uczestnikiem Powstania Wielkopolskiego i wojny polsko – bolszewickiej. Więziony i torturowany przez Rosjan. Jego żołnierze przełamali linię Gustawa, otworzyli drogę na Rzym, wyzwolili Ankone, przełamali też linię Gotów, kończąc szlak bojowy zdobyciem Bolonii.
Walczył w I Wojnie Światowej, a również jako dowódca Sztabu Armii Wielkopolskiej podczas Powstania. Był szefem Sztabu sił rządowych, które walczyły przeciwko siłom Józefa Piłsudskiego podczas przewrotu majowego w 1926 roku. Pomimo tego, że stał przeciwko Piłsudskiemu, Piłsudski i jego ludzie docenili jego talent. On bardzo szybko dalej awansował, został generałem.
W 1939 roku stanął na czele Nowogródzkiej Brygady Kawalerii, walcząc dość skutecznie. W drugiej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim został przetrzymywany w dwóch więzieniach moskiewskich. Jedno cięższe od drugiego. To była Łubianka, siedziba NKWD oraz Butyrki – więzienie wewnętrzne Moskwy. Anders był tam torturowany, nakłaniany do służby na rzecz Związku Radzieckiego.
30 lipca 1941 roku pod naciskiem Churchilla podpisano niekorzystny dla Polski protokół Sikorski – Majski. Rozpoczęto wówczas tworzenie polskiej armii na terenach sowieckiej Rosji, uwalniając z więzień i gułagów część polskich zesłańców. W 1941 roku generał Anders został dowódcą Armii Polskiej na wschodzie. Zdawał sobie sprawę, że pozostawienie ludności cywilnej na terenie Związku Sowieckiego będzie groziło im śmiercią. Generał znał dobrze Rosję, system, który został stworzony przez komunistów, przez Bolszewików. W związku z był świadomy trudnej sytuacji żołnierzy polskich, ludności polskiej w sowieckich łagrach. Z powodu nieciekawej sytuacji politycznej armia Andersa musiała być ewakuowana najpierw do Iranu, później przez Irak na bliski wschód. Z tych żołnierzy sformułowano później II Korpus Polski, który walczył m.in. o Monte Cassino. Była to najsłynniejsza ich bitwa. Na Monte Cassino generał Anders musiał bardzo szybko podjąć decyzję, czy zgadza się, by II Korpus atakował klasztor. Decyzja zdawała się być oczywista. Armia generała bardzo dobrze sprawdziła się w działaniach górskich, związała walką bardzo silne formacje niemieckie, gdzie inne formacje (francuskie i brytyjskie) przełamują w dolinach tzw. linię Gustawa i linię Hitlera. 18 maja żołnierze II Korpusu Polskiego generała Andersa wchodzą i zawieszają flagę biało – czerwoną na ruinach klasztoru na Monte Cassino. Anders podjął to wyzwanie i dzięki temu Monte Cassino weszło do naszej legendy narodowej. Podobnie Ankona i Bolonie, gdzie II Korpus zakończył swe działania.
Generał Anders po II Wojnie Światowej pozostał żołnierzem, po demobilizacji trwał razem ze swoimi żołnierzami na emigracji, gdzie okazał się bardzo wpływowym, energicznym politykiem. W 1946 roku władze komunistyczne pozbawiły go polskiego obywatelstwa. Po śmierci 12 maja 1970 roku został pochowany, zgodnie z ostatnią wolą wraz ze swoimi kolegami, żołnierzami na Polskim Cmentarzu Wojennym pod Monte Cassino. Rok później Rada Ministrów PRL uchyliła uchwałę z 1946 roku o odebraniu mu polskiego obywatelstwa.
Źródło: youtube.com
Publikacja powstała dzięki wsparciu Fundacji KGHM Polska Miedź
