Igo Sym – aktor polskiego kina zastrzelony za zdradę Polski

Karol Antonii Julian (bo takie jest jego prawdziwe imię) Sym urodził się 3 lipca 1896 r. w Innsbrucku w polsko-austriackiej rodzinie. Jego ojcem był Polak Józef Sep, a matką była Austriaczka Julia Sep. Igo miał młodszego i starszego brata. Już od najmłodszych lat chciał występować na scenie, jednak nim to nastąpiło walczył przez cztery lata w armii austriacko-węgierskiej podczas I wojny światowej, a później przez jakiś czas pracował jako księgowy w banku, a później jako urzędnik. Praca nie przynosiła mi jednak ani satysfakcji, ani profitów. W życiu prywatnym również nie układało mu się najlepiej. Rozwodem zakończyło się jego małżeństwo z Heleną Fałat, córką znanego malarza i rektora krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych Juliana Fałata. Niedługo później zmarł ich jedyny syn, a była żona popełniła samobójstwo.

Sym tymczasem postanowił wrócić do młodzieńczych marzeń i ukończył prywatną szkołę aktorstwa filmowego Wiktora Biegańskiego. Na dużym ekranie zadebiutował głównie dzięki warunkom fizycznym. Był niesłychanie przystojny, postawny, czarujący, a także inteligentny co niewątpliwe pozwoliło mu występować i grać w kinie, pomimo iż nie był wybitnie utalentowany. Polska publiczność przyjęła go bez entuzjazmu. Brak oczekiwanego splendoru spowodował, że Sym wyjechał do Wiednia, gdzie podpisał kontrakt na wyłączność z wytwórnią „Sascha-Filmindustrie AG”. Później grał w Niemczach partnerując m.in. Marlenie Dietriech i Lilian Harvey. Z tą pierwszą podobno łączył go krotki romans. Na początku lat 30. Powrócił do Polski i zaczął występować w teatrach, a także na dużym ekranie, jednak problemy z poprawną wymowną i akcentem spowodowały, iż pojawiał się głównie w drugoplanowych rolach wcielając się w typowych amantów. Nie przeszkodziło mu to jednak być stawianym w jednym rzędzie obok najwybitniejszych gwiazd ówczesnych czasów – Adolfa Dymszy, Miry Zimińskiej, czy Hanki Ordonówny, która straciła dla niego głowę.

Gdy wybuchła II wojna światowa Sym włączył się w działalność obywatelską. Pomagał kopać rowy przeciwlotnicze, ratował rannych, a także pracował jako tłumacz w wojskowej komendanturze. Syma podejrzewano o współpracę z okupantem i przynależność do Abwerhy jeszcze przed wojną, ale ostatecznie udowodniono to 12 lipca 1940r. po czwartej analizie sprawy.

Pod koniec 1939 r. przyjął od Niemców propozycję prowadzenia Teatru Polskiego oraz kina „Helogland”, a także otrzymał koncesję na prowadzenie Teatru Komedia. Sym zaczął siłą przymuszać polskich aktorów do zagrania w haniebnym, propagandowym filmie Heimkehr. Jednak wyrok na niego zapadł na długo przed zakończeniem zdjęć do filmu.
5 marca 1941 r. Sąd Specjalny ZWZ skazał Symę na karę śmierci za współpracę z okupantem. Dwa dni później o 7:10 do mieszkania Symy zapukał trzyosobowy zespół bojowy składający się z podporucznika Leszka Kowalewskiego ps. „Twardy”, podporucznika Romana Rozmiłowskiego ps. „Srebrny” oraz kaprala Wiktora Klimaszewskiego ps. „Mały”. Drzwi otworzyła gosposia, którą poproszono, by przyprowadziła gospodarza. Gdy ten pojawił się w drzwiach otrzymał śmiertelny strzał w serce.

Zbrodnie wywołała spore poruszenie wśród Niemców. Był to też pretekst do wzmożenia terroru wśród ludności cywilnej, głównie artystycznego. Aresztowano 18 kobiet i ok. 100 mężczyn. Byli to m.in.  Stefan Jaracz, Leon Schiller, Zbigniew Sawan, Janusz Warnecki, Elżbieta Barszczewska i Zofia Małynicz. W głównej mierze trafili do obozu śmierci w Auschwitz, a 11 marca 1941 r. 21 osób zostało rozstrzelanych.

Publikacja powstała dzięki wsparciu Fundacji KGHM Polska Miedź

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj