Rynek najmu w Polsce jest bardzo zróżnicowany; najemcy to nie tylko osoby młode, samotne, z dobrym dochodem; wiodącym problemem rynku najmu w Polsce jest brak dopasowania oferty mieszkań do popytu – powiedział PAP dr Adam Czerniak, autor raportu „Dekada polskiego rynku najmu”.
We wtorek w Poznaniu PFR Nieruchomości S.A. i Polityka Insight zaprezentowały raport podsumowujący ostatnie dziesięciolecie na krajowym rynku najmu. Ma to być pierwsze w Polsce tak kompleksowe badanie użytkowników mieszkań niewłasnościowych.
Z raportu „Dekada polskiego rynku najmu. Portret społeczno-ekonomiczny najemców w Polsce” wynika, że największą część najemców stanowią rodziny z dziećmi i że na najem decydują się osoby o bardzo zróżnicowanym poziomie dochodów. W najmie instytucjonalnym, oferowanym przez profesjonalne firmy, dominują osoby w wieku 30-40 lat; najstarsi są lokatorzy mieszkań komunalnych – tu średnia wieku to 45 lat.
Autor badania, dr Adam Czerniak ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, dyrektor ds. badań w Polityce Insight powiedział we wtorek PAP, że największym problemem rynku najmu w Polsce jest brak dopasowania oferty mieszkań do popytu.
„Najemcy są grupą zróżnicowaną. Mamy dużą część osób z dziećmi, mamy pary, mamy osoby samotne, a większość oferty na rynku najmu to są mieszkania jednopokojowe i dwupokojowe, które dla sporej części tych najemców nie są wystarczające” – powiedział.
Wyjaśnił, że jest to czynnik zniechęcający najemców i kierujący ich w stronę rynku własnościowego. Wskazał też, że z tego m.in. powodu w Polsce potrzebni są inwestorzy instytucjonalni, którzy mają w ofercie zróżnicowany wachlarz mieszkań na wynajem.
„Dodatkowym problemem jest brak dopasowania regionalnego oferty najmu do popytu. Większy rynek najmu jest w dużych miastach, a wynajmować mieszkania chcą także osoby w mniejszych ośrodkach, gdzie często trudno jest znaleźć mieszkania na wynajem” – dodał Adam Czerniak.
Autor badania przyznał, że barierą, zwłaszcza dla mniej zamożnej części społeczeństwa, wciąż jest też cena najmu. Powiedział, że brakuje możliwości najmu dostępnego cenowo, czyli w stawkach pomiędzy stawkami najmu komunalnego, a średnimi cenami rynkowymi.
Badaniem objęto ponad 600 respondentów, byli to najemcy korzystający z mieszkań socjalnych, komunalnych, spółdzielczych mieszkań lokatorskich, najemcy instytucjonalni oraz osoby najmujące mieszkania na wolnym rynku.
W raporcie wskazano m.in., że najemcy to nie tylko osoby młode, np. studenci lub absolwenci studiów, które traktują najem jako stan przejściowy między wyprowadzką od rodziców, a zaciągnięciem kredytu hipotecznego na zakup mieszkania na własność. Średni wiek respondentów przepytanych na potrzeby badania to 37 lat. Najmłodszą z grup stanowią najemcy z umowami na czas określony – tu najwięcej jest osób do 30 roku życia.
We wszystkich grupach najemców największy odsetek stanowią gospodarstwa domowe z dziećmi – najczęściej małżeństwa, ale też pary w nieformalnych związkach czy samotni rodzice. Osoby posiadające dzieci to średnio niemal połowa wszystkich badanych.
Z raportu wynika, że najwyższe dochody deklarują najemcy mieszkań TBS – powyżej 7 tys. zł miesięcznie. Dochody osób najmujących od firm są porównywalne z sytuacją finansową osób najmujących od prywatnych właścicieli. Jako zaskakującą autorzy raportu określili informację, że sytuacja finansowa badanych najemców mieszkań komunalnych jest nieco lepsza od najemców wynajmujących mieszkania na wolnym rynku i posiadających umowy na czas nieokreślony.
Badani najemcy deklarują, że czują się w najmowanych mieszkaniach bezpiecznie oraz że decydują się przedłużać umowy z wynajmującym. Najdłuższy okres najmu dotyczy osób korzystających z mieszkań pozostających w zasobach komunalnych oraz najemców TBS. Najem trwający kilka lat przeważa także na rynku komercyjnym.
Wśród badanych najemców instytucjonalnych trzecią część stanowią ci, którzy mieszkania od firmy najmują ponad 5 lat. 15 proc. z nich traktuje najem instytucjonalny jako docelową formę zamieszkiwania.
„Najemcy cenią sobie elastyczność, brak zmartwień związanych z własnością – na przykład z ponoszeniem kosztów remontu, a także możliwość przeprowadzki w momencie, kiedy taka konieczność zaistnieje ze względów osobistych czy zawodowych. Najem w dużej części wciąż jest koniecznością ekonomiczną. Natomiast to nie jest tak, że to jest przykra konieczność, że najemcy są nieszczęśliwi z tego powodu, że muszą wynajmować” – powiedział Adam Czerniak.
Spółka PFR Nieruchomości dostarcza na polski rynek mieszkania na wynajem. Zrealizowała inwestycje mieszkaniowe o wartości blisko 3 mld zł w 40 lokalizacjach w całej Polsce. Osiedla PFR Nieruchomości znajdują się w Warszawie, Poznaniu czy Krakowie oraz mniejszych ośrodkach, w których wcześniej nie było oferty długoterminowego najmu tj. Świdnik, Radom, Dębica czy Łowicz. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ mmu/
