Dziura ozonowa – przyczyny i skutki środowiskowe

Z pewnością każdy z nas spotkał się z terminem dziury ozonowej, ale czy każdy zagłębił się w ten temat, by dowiedzieć się dokładnie, czego on dotyczy? Co więcej ma nawet swoje święto, bo 16 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Ochrony Warstwy Ozonowej.

Ozon jest składnikiem gazowym w atmosferze i jest tak dla nas ważny, ponieważ pochłania promieniowanie słoneczne w zakresie UV-B, są to promienie ultrafioletowe. Promieniowanie w tym zakresie ma dużą energię, zdolną do niszczenia organizmów żywych, więc jego osłabienie przez ozon umożliwia życie na Ziemi.

Wyróżniamy następujące warstwy atmosfery: Troposfera, Tropopauza, Stratosfera, Ozonosfera, Stratopauza, Mezosfera, Mezopauza, Jonosfera, Termosfera, Egzosfera. My ludzie mieszkamy w tej pierwszej, czyli w troposferze, natomiast w stratosferze promienie ultrafioletowe uderzają w tlen, przekształcając go w gaz o nazwie ozon. W 1996 roku NASA przeprowadziło badania, w których okazało się, że nad kontynentem Antarktyda występuje wielka dziura o wielkości około 10 milionów mil kwadratowych, co stanowi powierzchnię większą od całkowitej powierzchni Ameryki Północnej. Zjawisko to zostało nazwane dziurą ozonową, czyli jest to spadek zawartości ozonu (O3) na wysokości 15-20 km. Tempo spadku wynosi ok. 3% na rok. Ozon rozpada się natomiast w reakcji ze szkodliwymi substancjami.

Warstwę ozonową, która chroni nas przed nadmiernym promieniowaniem degradujemy i niszczymy my ludzie, poprzez używamy sprzęty i produkty, które produkują związek chemiczny o nazwie freon. Zawiera on w swym składzie węgiel, chlor i fluor, który występuje produktach takich jak lakiery do włosów i lodówki. Na szczęście obecnie bardzo wiele się zmieniło i już nie produkuje się lakierów z tym związkiem, a lodówki, które jeszcze go posiadają, to tylko te starszej generacji. Wszystkie te zmiany zawdzięczamy Protokołowi Montrealskiego, który podpisało aż 160 państw. Celem było podjęcie wspólnych działań, chroniących powłokę ozonową, poprzez właśnie rezygnację ze stosowania szkodliwych gazów.

Skutkami niebezpiecznymi dla człowieka i środowiska, jakie niesie za sobą to zjawisko są: częstsze poparzenia skóry, częstsze występowanie raka skóry, uszkodzenie wzroku oraz niższe plony, ponieważ promieniowanie UV uszkadza chlorofil.

Portal działający na rzecz ochrony środowiska podaje proste przepisy jak każdy znas może chronić warstwę ozonową przesz szkodliwym działaniem freonu, a mianowicie:

  • Jeśli masz lodówkę wyprodukowaną przed 1995 r. pozbądź się jej i zamień ma nowszy model.

  • Ogranicz używanie odświeżaczy powietrza i dezodorantów w sprayu

  • Stare klimatyzatory, wyprodukowane przed 1994 r. – jeśli nadal masz jeden z nich, czas się go pozbyć i kupić.

  • Spróbuj użyć różnych materiałów do pakowania, takich jak zmięte stare gazety

Rokowania są bardzo dobre, ponieważ naukowcy szacują, że w ciągu 60 lat, warstwa ozonowa powinna się całkowicie zregenerować.

https://gloswielkopolski.pl/dziura-ozonowa-definicja-przyczyny-i-skutki-zapobiegnij-powiekszaniu-sie-dziury-ozonowej-proste-sposoby/ar/13293797

Materiał powstał dzięki wsparciu WFOSiGW

 

 

Poglądy autorów i treści zawarte w artykule nie zawsze odzwierciedlają stanowisko WFOŚiGW we Wrocławiu.