Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny – co z tym zrobić?

Sprzęt elektryczny i elektroniczny, w skład którego między innymi wchodzą komputery, telewizory i radia, a także lodówki, czyli każde urządzenie, które działa na prąd poprzez włączenie do kontaktu lub na baterie. Aby było łatwiej je rozpoznać, na każdym takim sprzęcie znajdziemy znak przekreślonego kosza na śmieci, co symbolizuje właśnie zakaz wyrzucania tego przedmiotu.

Tego wszystkiego nie wolno wyrzucać na śmietnik. Zatem co zrobić z niesprawnymi i często starymi przedmiotami, czyli elektrośmieciami, aby nie zalegały latami na strychach czy w piwnicach. Zakaz wynoszenia i składania ich w śmietnikach spowodowany jest ochroną środowiska naturalnego, a także zdrowiem człowieka. Niestety edukacja w tym zakresie jest bardzo zaniedbana i wiele osób w ogóle nie zdaje sobie z tego sprawy, zwyczajnie nie orientują się, że ten sprzęt pozostawiony na wysypisku śmieci może być niebezpieczny, ponieważ zawierają szkodliwe substancje, które po wydostaniu się z nich łatwo przenikają do gleby, wód gruntowych i powietrza. Związkami tymi są między innymi rtęć, ołów, freon, azbest. To tylko przykład kilku z nim, bowiem lista jest naprawdę długa. Oprócz tego za pozostawienie tego typu sprzętu na śmietnisku grozi niemała kara grzywny, a mianowicie od 20 zł do 5 tysięcy zł. Aby tego uniknąć mamy kilka możliwości. Pierwszą z nich jest możliwość oddania starego zużytego sprzętu w sklepie, przy zakupie nowego. Istnieją także specjalne punkty zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych, gdzie można go przynieść i zostawić, nie ponosząc przy tym żadnych kosztów.

Według szacunków ONZ każdego roku na świecie powstaje 50 milionów ton elektrośmieci. Elektrośmieć, który trafi do odpowiedniego zakładu, zostaje tam zdemontowany, szkodliwe substancje odseparowane i poddane procesom utylizacji. Zostają także oddzielone te elementy, które nadają się do przetworzenia ponownego wykorzystania. Z drugiej strony elektroodpady zawierają dużo cennych surowców, które można z powodzeniem odzyskać. Są to między innymi metale szlachetne, takie jak miedź, srebro i złoto. Z miliona telefonów można uzyskać nawet 15 ton miedzi, a nawet 90% zużytej świetlówki można zużyć do produkcji nowej. Poza tym surowce z odzysku elektroodpadów można wykorzystywać do produkcji innych przedmiotów, np. żagli, misek żaroodpornych, czy mebli.

Ogromnym zagrożeniem dla środowiska jest także niewłaściwy demontaż elektroodpadów. Jeśli odbywa się w sposób nieprofesjonalny, to do środowiska trafia większość szkodliwych substancji. Na szczęście Inspekcji Ochrony Środowiska czuwa i sprawdza czy zakłady przetwarzania faktycznie realizują obowiązki, które przewiduje prawo ochrony środowiska. Ponadto pod żadnym pozorem nie wolno na własną rękę demontować zużytego sprzętu poza zakładem przetwarzania.

W przypadku, gdy mamy sprzęt, który już nie nadaje się do użytku i nie wiemy co z nim zrobić informacji o punktach zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych możemy uzyskać: na stronie internetowej urzędu gminy, w siedzibie urzędu gminy – np. w gablotach informacyjnych, w punktach serwisowych oraz w punktach sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych.

Materiał powstał dzięki wsparciu WFOSiGW

 

 

Poglądy autorów i treści zawarte w artykule nie zawsze odzwierciedlają stanowisko WFOŚiGW we Wrocławiu.