Większości z nas odpady kojarzą się z czymś niepotrzebnym i kłopotliwym. Okazuje się jednak, że mogą też być doceniane i pożądane, jeśli są właściwie zagospodarowane. A nawet mogą przynosić zyski dla państwa. Odpady, które mają być sprzedane innym Państwom, muszą być odpowiednio przygotowane. Polska również kupuje i przywozi odpady z innych państw. Na potrzeby transgranicznego przemieszczania odpadów w Polsce obowiązuje klasyfikacja odpadów zgodna z Konwencją Bazylejską z 1989 r.
Ze statystyk wynika, że najwięcej odpadów transportowanych na terytorium naszego kraju to złomy metali żelaznych i kolorowych, a także odpady tworzyw sztucznych. Przywożone są również odpady niebezpieczne, czyli są to na przykład akumulatory ołowiowe, przeznaczone do operacji odzysku zawartego w nich ołowiu. Obecnie nie posiadamy dokładnych danych na temat rzeczywistej ilości poszczególnych rodzajów odpadów przywiezionych do Polski, ale szacuje się, że odpady importowane odpady stanowią około 1% wszystkich odpadów.
Dużym problemem są zalegające w Polsce opony czy zepsuty sprzęt AGD i RTV, którego pozbywają się na przykład nasi zachodni sąsiedzi. Spowodowane jest to tym, że odpady te przywożone są do nas nielegalnie bez odpowiednich zezwoleń. Ponadto według Głównego Inspektora Ochrony Środowiska nie ma żadnej zgody na przywóz do Polski odpadów w celu ich składowania, co więcej wszelkie próby uzyskania takiej zgody były odrzucane.
Na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska dostępny jest rejestr zgłoszeń i decyzji w zakresie międzynarodowego przemieszczania odpadów – przywóz do Polski, wywóz z Polski oraz tranzyt przez terytorium kraju. Jest on na bieżąco aktualizowany. Po jego przeanalizowaniu można dostrzec, że coraz więcej śmieci napływa do Polski z UE. Według rejestru GIOŚ, w 2017 roku było ich ponad 733 tysięcy ton, 701 tysięcy ton w 2016 i zaledwie 367 w 2015 r. Przeglądając rejestr, bardzo dokładnie widać, skąd najczęściej przyjeżdżają do nas odpady, królują firmy z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Włoch, Austrii.
W roku poprzednim władze Chin zakazały sprowadzania do siebie plastiku przeznaczonego do recyklingu. Poprzednio kraj ten był największym na świecie importerem odpadów z tworzyw sztucznych do recyklingu. Obywatele Unii wyrzucili do śmieci w ciągu jednego roku aż 56,4 miliona ton papieru. Z tego Chinom przekazaliśmy około 8 milionów ton, na zamówienie centrów recyklingowych, które przetwarzały je na tekturę. Następnie wysyłały z powrotem do Europy w formie opakowań do wysyłanych tam chińskich towarów. Od tego czasów pozycja naszego kraju na rynku śmieciowym wyraźnie wzrosła. Obecnie jesteśmy szóstym największym importerem brytyjskich śmieci na świecie i drugim w Unii Europejskiej, za Holandią, która jednak część śmieci reeksportuje do innych państw.
Najistotniejsze, aby pozbycie się odpadów i ich gospodarowanie w dalszych etapach następowało w sposób właściwy i legalny. Okazuje się, iż obrót odpadami może następować także na poziomie międzynarodowym. Gospodarkę odpadami należy prowadzić w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz środowiska.
Materiał powstał dzięki wsparciu WFOSiGW
Poglądy autorów i treści zawarte w artykule nie zawsze odzwierciedlają stanowisko WFOŚiGW we Wrocławiu.
