Jerzy Ryszard Niżnikowski (1929 – 2014). Harcerz Szarych Szeregów, starszy strzelec i łącznik Komendy Głównej Armii Krajowej.
Jerzy Niżnikowski, jeden z najmłodszych harcerzy Szarych Szeregów podczas okupacji przede wszystkim zajmował się propagandą, głównie na Pradze. Brał udział w akcji „Wawer”, wojnie na murach, także kolportażem prasy podziemnej a pod koniec wojny wywiadem i dywersją. Miesiąc po wybuchu II Wojny Światowej wraz z kolegami i drużynowym, Mieczysławem Słoniem, ps. „Jurand” w Parku Paderewskim wydobył broń, którą armia polska zakopała po kapitulacji Warszawy. Harcerze nauczyli się konserwować broń i obsługiwać. Niedługo po tym zaczęły się kontakty z konspiracją, ze Służbą Zwycięstwu Polsce. Jego drużyna odbywała szkolenia strzeleckie i podoficerskie. W międzyczasie trwałą wojna na murach, było to pisanie haseł: „Polska walczy”, „Polska zwycięży”, „Wawer”. Kiedy Sowieci napadli na Polskę zdobyta wiedza z wojskowości przydała się podczas zlecanych zadań. Harcerze w rejonie ulicy Radzymińskiej przez całą dobę kontrolowali transporty niemieckie, które jechały na Wschód. Akcja pn „Vis” była sprawdzianem dla harcerzy, po niej zaczęli regularne ćwiczenia polowe i dywersyjne.
14 kwietnia 1944 roku, gestapo aresztowało całą jego rodzinę, i innych ludzi, których adresy i telefony były w notesie. Dwa dni wcześniej Niemcy znaleźli notes Józefa Szczepańskiego ps. „Ziutek”, były w nim kontakty, m.in. Jerzego Niżnikowskiego. Wszyscy aresztowani siedzieli na Szucha, i na Pawiaku. Potem kobiety wywieziono do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, a mężczyzn do Stutthofu, niektórych, 18 maja, rozstrzelano jeszcze na Pawiaku, w sumie 10 osób.
Nieoczekiwanie Niemcy zwolnili harcerza Jerzego Niżnikowskiego, wtedy został przeniesiony do Komendy Głównej Armii Krajowej. Był uczniem gimnazjum, po zajęciach jako łącznik roznosił meldunki i rozkazy. Podczas powstania swój lokal konspiracyjny mieli na ulicy Marszałkowskiej, niedaleko kina „Polonia” a Komenda Główna mieściła się na ulicy Boduena. Wtedy współpracowali z Batalionem „Kiliński”, np. akcje takie jak: zdobycie PAST-y, czy zajęcie Alej Jerozolimskich, udział w obronie Śródmieścia od strony Powiśla. 4 października 1944 roku z Komendy Głównej przyszedł rozkaz aby zakopać dokumenty wydziału i kontrwywiadu. Jerzy Niżnikowski wraz z kolegami znalazł piwnicę przy gmachu PAST-y, sporządził stosowny raport, który został przekazany KG. Wiele lat po wojnie dowiedział się, że takich skrytek z dokumentami było więcej i, że niektóre znalazły się w rękach Mieczysława Moczara.
Po kapitulacji powstania poszedł o niewoli niemieckiej, do Ożarowa, stamtąd przewieziono go do Lamsdorfu. Do Polski wrócił na przełomie 1946/47 roku.
źródło: https://www.1944.pl/
Artykuł powstał dzięki wsparciu programu przez Gminę Wrocław
