Władysław Łukasiuk (1906-1949), ps. Młot. Kapitan Wojska Polskiego AK, partyzant antykomunistyczny. Legenda Podlasia: stawał tam w obronie ludności cywilnej, zwalczał bandytyzm i złodziejstwo
Gdy do Polski wkroczyli Sowieci, Łukasiuk rozpoczął powiększanie swojego oddziału. W styczniu 1945 roku pod jego rozkazami było kilkadziesiąt osób. W marcu niedaleko Mężenina partyzanci rozbili grupę NKWD. Niebawem grupa „Młota” złączyła się z oddziałem Armii Krajowej Obywatelskiej pod dowództwem ppor. Teodora Śmiałowskiego (ps. „Szumny”). Tu Łukasiuk był dowódcą plutonu, szybko ukończył kurs podchorążych i otrzymał awans na podporucznika.
„Młot” mimo chorej nogi (miał problemy z poruszaniem się) zawsze maszerował obok swoim żołnierzy, podpierając się karabinem. Był uważany za człowieka solidnego i odpowiedzialnego, o silnym charakterze. Jego oddział nie tylko walczył z przedstawicielami komunistycznej władzy, ale zwalczał również pospolitych bandytów. Podporządkował sobie inne, mniejsze grupy i stał się najważniejszym dowódcą partyzanckim na Podlasiu.
Okoliczności śmierci Łukasiuka do dzisiaj wzbudzają emocje. Został zastrzelony we wsi Czaje-Wólka 27 czerwca 1949 roku przez swojego podkomendnego Czesława Dybowskiego „Rejtana” z powodu nieporozumienia. Łukasiuk zastrzelił Leopolda Dybowskiego (brata swojego podkomendnego za niewykonanie wyroku śmierci na cywilach, podejrzewanych o współpracę z UB). Dwa dni później pogrzebał go Bronisław Godlewski w pobliskim lesie Czartajówka ale już 13 sierpnia funkcjonariusze UBP ekshumowali zwłoki i przewieźli do Bielska Podlaskiego, tam ślad urywa się. Gdzie został pochowany do dzisiaj nie wiadomo.
W 2002 roku powstała Historia „Młota”, czyli dwie Polski, film dokumentalny Krzysztofa Wojciechowskiego.
Władysław Łukasiuk 9 listopada 2007, został odznaczony przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej” .
źródło: pl.wikipedia.org
Artykuł powstał dzięki wsparciu programu przez Gminę Wrocław
