Kraków jest drugim co do wielkości miastem w Polsce. Znajdują się tam aż 43 parki, ale mimo to Światowa Organizacja Zdrowia sklasyfikowała tę miejscowość jako 11. najbardziej zanieczyszczone miasto Unii Europejskiej. Główną przyczyną tego stanu rzeczy jest jego położenie w niecce Wisły, co skutkuje dużym smogowym zanieczyszczeniem. Stężenie dymu ze spalania drewna wzrasta w chłodne i spokojne noce, co niepokojące, ten dym nie jest niezdolny do podniesienia się i rozproszenia. W związku z tym jego kłęby są uwięzione i skoncentrowane blisko ziemi, a ruch powietrza w mieście jest minimalny.
Smog, czyli toksyczny pył unoszący się nad miastem, to coraz większy problem. Substancjami toksycznymi, które wchodzą w jego smogu, są tlenki siarki, tlenki azotu oraz substancje stałe, czyli pyły zawieszone, a także kancerogenne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). Wyróżniamy dwa rodzaje smogu: smog w typie Los Angeles oraz smog Londyński. Te dwa rodzaje smogu różnią się składem, gdyż charakterystyczne dla każdego z nich jest miejsce i warunki powstania. Smog w typie Los Angeles powstaje przede wszystkim w letnich miesiącach i można się z nim spotkać głównie w strefach subtropikalnych. Jest mieszanką różnych pyłów, wzbogaconych o tlenki siarki, azotu czy węgla, zawiera również sadzę. Tak zwany smog londyński jest bardziej charakterystyczny dla umiarkowanej strefy klimatycznej i powstaje głównie od listopada do stycznia (czasem do marca).
Zabudowanie kanałów przewietrzania, czyli pasów zieleni i wolnej przestrzeni pozwalającej na swobodny przepływ powietrza oraz duża liczba bezwietrznych dni nie są bez znaczenia. Zanieczyszczenia można nawet dostrzec gołym okiem, ponieważ osadzają się jako sadza np. na samochodach lub budynkach oraz przenikają do domów przez zamknięte drzwi czy okna i wówczas osiadają w ich wnętrzu. Głównymi związkami zanieczyszczającymi krakowskie powietrze są pyły PM10 i PM2,5 oraz toksyczny benzo(a)pirenem,
co skutkuje zmniejszeniem przejrzystości powietrza w mieście. Piece, tzw. „kopciuchy”, przemysł lokalny oraz samochody są głównymi przyczynami takiego stanu rzeczy.
Do Krakowa napływają także trujące pyły z przyległych miejscowości, które w znacznym stopniu wpływają na jakość powietrza.
Jedna z firm sporządziła raport najbardziej zakorkowanych miast na świecie i według danych z 2016 r. Kraków znajduje się na 5 pozycji wśród polskich miast. Dużym problemem jest również wciąż przybywająca liczba samochodów w mieście. GUS podaje, że w Polsce największą grupę stanowią samochody kilkunastoletnie. Jak wiadomo, nowsze samochody będą spełniać bardziej restrykcyjne normy emisji spalin, co spowoduje produkcje mniejszej ilości zanieczyszczeń.
Podsumowując, można wymienić następujące czynniki: zakorkowanie miasta, dużą sumaryczną liczba samochodów oraz zaawansowany wiek aut, co w połączeniu tworzy zabójcze trio dla krakowskiego powietrza. Według Krakowskiego Alarmu Smogowego wdychana przez krakowian ilość substancji toksycznych w ciągu roku jest taka sama jak w przypadku wypalenia około 2500 papierosów. Dane wskazują, że z powodu smogu każdego roku w Krakowie przedwcześnie umiera około 400 osób.
źródło: /smogwawelski.org/
Materiał powstał dzięki wsparciu WFOSiGW
Poglądy autorów i treści zawarte w artykule nie zawsze odzwierciedlają stanowisko WFOŚiGW we Wrocławiu.
