Coraz więcej gmin w Polsce w trosce o środowisko zachęca swoich mieszkańców do ograniczenia składowania odpadów biodegradowalnych poprzez zakładanie własnych przydomowych kompostowników.
W odpadach domowych, jakie wytwarzamy nawet do 50% stanowią odpady organiczne, które zazwyczaj wrzucamy do pojemników na odpady mieszane lub wyrzucamy gdziekolwiek.
A tymczasem odpad organiczny może być wykorzystany z pożytkiem dla środowiska w ogródku przydomowym czy działce uprawnej. Przygotowanie wartościowego kompostu wymaga jedynie odrobinę chęci i spełnienia odpowiednich warunków.
Kompostowanie jest naturalną metodą unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów pochodzenia organicznego przy udziale dwóch głównych procesów: mineralizacji w warunkach tlenowych oraz humifikacji. Dzięki podwyższonej temperaturze, w której zachodzą te procesy (a jest to nawet do 70⁰C) oraz obecność grzybów pleśniowych wytwarzających substancje antybiotyczne, zniszczenie wszystkich mikroorganizmów chorobotwórczych oraz nasion chwastów jest zagwarantowane. Efektem jest stabilna substancja próchnicza, która może być stosowana jako nawóz organiczny.
Kompostować możemy skoszoną trawę, chwasty pozbawione nasion, opadłe liście, rozdrobnione gałęzie, popiół z kominka i z grilla, obierki warzyw i owoców (oprócz cytrusów, których skórki przesiąknięte są chemicznymi środkami konserwującymi). Niezastąpione są fusy z kawy i herbaty, które przywabiają do kompostu dżdżownice.
Należy jednak pamiętać, co nigdy nie powinno trafić do kompostu- przede wszystkim nadgniłe, czy uszkodzone przez choroby i szkodniki resztki roślinne. Unikać należy również wrzucania solonych i tłustych odpadków kuchennych, ponieważ zarówno sól jak i tłuszcz spowalniają rozkład materii. Naukowcy podają, że z tony odpadów biodegradowalnych można wyprodukować nawet 300 do 400 kg cennego kompostu.
Ekologiczni ogrodnicy i rolnicy wzbogacają kompost o np. gnojowicę z pokrzywy lub skrzypu, które są cennym źródłem azotu i mikroelementów. Gnojowica z pokrzywy przyśpiesza tworzenie się próchnicy, a np. aksamitki czy nagietki odstraszają krety, mrówki, mszyce i inne szkodniki.
Do głównych zalet kompostowania zaliczamy:
zmniejszenie o 30-50% ogólnej ilości odpadów kierowanych na wysypiska,
unieszkodliwienie odpadów pod względem sanitarno-epidemiologicznym,
produkcja kompostu niezbędnego dla zapewnienia urodzajności gleb (w Polsce ok. 60% gleb ma niedomiar humusu) proste technologie kompostowania oraz niski koszt inwestycji i eksploatacji łatwość składowania niewykorzystanego kompostu.
Zdaniem prof. dr hab. inż. Czesławy Rosik-Dulewskiej z Uniwersytetu Opolskiego kompostowanie to organiczny, najprostszy recykling. Biomateriał wytworzony przez florę i faunę „powraca” jako cenny kompost-w naturze nic nie ginie.
Najwięcej odpadów kompostuje się w Portugalii i Hiszpanii – ok. 17%., w Danii ok. 9%
i Francji ok. 8%. W krajach tych wytwarzane komposty znajdują szerokie zastosowanie w produkcji winorośli, ogrodnictwie, warzywnictwie, produkcji rolnej i szkółkarskiej.
Jeśli jednak nie mamy możliwości założenia kompostownika, pamiętajmy o zasadzie segregowania odpadów biodegradowalnych do brązowego pojemnika lub worka.
DH
Artykuł powstał dzięki wsparciu WFOSiGW