Postanowienia Wielkiej Trójki to był układ pomiędzy Wschodem a Zachodem. Anglia i Stany Zjednoczone dały Stalinowi zielone światło w sprawie granic Polski, jej geopolityki i rozwoju. Reparacje wojenne były przyznane, ale nie dla wszystkich.
Umowa poczdamska była najdziwniejszym prawnym konstruktem, który pomógł przede wszystkim Niemcom nie ponosić konsekwencji za wywołanie II wojny światowej. To tam trzy mocarstwa zdecydowały o rozwoju krajów zachodnich, kosztem takich jak Polska, Rumunia, Bułgaria, Czechosłowacja czy Węgry. Tam też Stalin zobowiązał się do pośrednictwa w rozliczeniach rządu niemieckiego wobec Polski. Mieliśmy je otrzymywać z sowieckiej strefy okupacyjnej, czyli terytorium dawnej NRD nie bezpośrednio ale przez Moskwę. Spłaty w formie świadczeń rzeczowych okazały się fikcją. Sowieci nie wywiązywali się z obowiązku przekazywania nam 15 proc. z każdej dostawy, nadto wymuszali obniżenie przyznanej w Poczdamie procentowej wartości. To co wysyłali do Polski trafiało najczęściej na przemiał i do hut, bo urządzenia były niekompletne, bez możliwości zwrotu czy wymiany. W dodatku wyzwoliciele w swoim imieniu i imieniu Polski, w rocznicę paktu Ribbentrop-Mołotow zrobili Niemcom prezent. 23 sierpnia 1953 roku zrzekli się kolejnych dostaw w ramach reparacji rzeczowych od NRD.
Przywódcy Anglii, Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego nie chcieli, by reparacje przyznane okupowanym krajom pogrążyły w chaosie niemieckie państwo. Ich spłaty miały być tylko częściowe. Dzisiaj wiemy, że „reparacje” procentowe otrzymał blok wschodni, zaś kwotowe państwa bloku zachodniego. W ten sposób Wielka Trójka podzieliła łupy i Europę a Polska oddana Stalinowi pod kontrolę była wartością dodaną i buforem bezpieczeństwa.
Kraj Rad, tak samo jak Niemcy nigdy nie poniósł odpowiedzialności za wkroczenie 17 września 1939 roku do Polski, nigdy nie wypłacił odszkodowań za ludobójstwo, kradzież i zniszczenie dóbr materialnych i niematerialnych. Państwo polskie wskutek agresji III Rzeszy i ZSRR utraciło swój majątek na ponad 6,2 bln zł. Niemcy i Rosjanie wykpili się zarówno od odpowiedzialności finansowej, historycznej jak i politycznej.
Jak doszło do jednego z największych niegodziwości w ramach międzynarodowych umów?! Wielka Trójka podczas kilkunastu dni debat na przełomie czerwca i lipca 1945 roku nad przyszłością Europy i świata uznała, że dla ratowania niemieckiej gospodarki warto poświęcić niektóre kraje. W rezultacie reparacje i odszkodowania dostali nie ci, którzy ponieśli największe straty. Niemcy, dzięki zrabowanym pieniądzom w podbitych przez siebie krajach zaczęli szybką odbudowę. Przegrali wojnę, ale dla zachodniego kapitału byli ważnym partnerem politycznym, handlowym i ekonomicznym. Paradoksalnie to oni mieli duży wpływ na decyzje w sprawie przyszłości krajów należących do Zachodu i Wschodu.
źródło: ipn.gov.pl;
Publikacja powstała dzięki wsparciu Fundacji KGHM Polska Miedź
